2023

W numerze między innymi:

• Sukcesja to dla nas bardzo ważny temat. Początkowo swoją przyszłość wiązali z produkcją mebli, jednak los pokierował ich w stronę spożywczego handlu detalicznego. Wiedzieli, co robią. Od blisko 30 lat sukcesywnie wzmacniają pozycję swojej firmy, a do gry wchodzi właśnie trzecie pokolenie. Razem wymyślają i food trucki przed sklepem, i akcje komunikacyjne w social mediach oraz dyskutują o przyciąganiu młodego pokolenia klientów. 

• Koszyk cen: żywność tanieje. Na paragonach widać efekty kolejnych podwyżek zapowiadanych przez producentów słodyczy. Jest też dobra wiadomość – aż 13 produktów z naszej listy ma niższe ceny niż rok temu.

• Sklep sklepowi nierówny. Ku inspiracji – tak możemy podsumować nasz wybór sklepów, które odwiedziliśmy i opisaliśmy w tym roku w „Handlu”. Oto ich szybki przegląd.

• W blokach startowych. Względnie stabilny czy rozczarowujący? Doświadczonych detalistów pytamy, jaki był 2023 r. i czego handel może spodziewać się w 2024 r.

• Inwentaryzacja – zmora handlu. Koniec roku to czas inwentaryzacji w sklepach. Przysparza ona wiele nerwów, często odbywa się w nocy, dlatego zapytaliśmy ekspertów, jak detaliści mogą się przygotować, aby przebiegała ona jak najsprawniej.

• Rok z franczyzą. Franczyza nie ma u nas łatwego życia. Mimo to rozwija się w imponującym tempie, co potwierdza jej skuteczność w prowadzeniu biznesu. I to będzie kierunek również na 2024 r. 

92 strony o handlu

W numerze między innymi:

• Wreszcie na swoim miejscu. Życie pisze różne scenariusze, niekoniecznie takie, jakie byśmy chcieli. Rodzeństwo Piotr i Nina Tyrkowie udowadniają, że nie ma co bać się przebranżowienia. Grunt, żeby nową pracę potraktować z pasją i otwartością na klientów. Po trzech latach sytuują się w top 5 warszawskich warzywniaków.

• Carrefour i jego inspiracje. To nie są łatwe czasy dla hipermarketów, dlatego też Carrefour testuje różne rozwiązania, które przyciągną więcej klientów na zakupy. Ku inspiracji przedstawiamy kilka tegorocznych przykładów.

• Poduszka bezpieczeństwa dla młodych. Franczyza twarda czy miękka? A może grupa zakupowa czy nawet prowadzenie biznesu w pojedynkę? Zaprzyjaźnieni z nami praktycy próbują znaleźć odpowiedzi na pytania, jakimi argumentami przekonać młode osoby do prowadzenia sklepu i jaka forma działalności będzie najlepsza na start.

• Z psem na zakupach: pozwolić mu wejść czy nie? Część sklepów i galerii handlowych wprost zachęca, aby nie zostawiać swoich pupili przywiązanych pod budynkiem, tylko wejść z nimi do środka. Co na to prawo?

• Inwentaryzacja – zmora handlu. Koniec roku to czas inwentaryzacji w sklepach. Przysparza ona wiele nerwów, często odbywa się w nocy, dlatego zapytaliśmy ekspertów, jak detaliści mogą się przygotować, aby przebiegała ona jak najsprawniej.

• Nie tylko od święta. Polacy sprzątają przez cały rok. Sama czynność ich szczególnie nie uszczęśliwia, ale porządek w domu już tak. Po Wielkanocy Boże Narodzenie to drugi pik sprzedażowy dla produktów z tej kategorii. 

100 stron o handlu

W numerze między innymi:

• 4P po 30 latach. Wiele zmienia się w marketingu, ale nadal miks: product, price, place, promotion, pozostaje podstawą efektywnych działań marketingowych. Przyjrzyjmy się ewolucji polskiego rynku FMCG przez pryzmat marketingowych „P”.

• Dekady rewolucji. Powiedzieć, że to był rozwój czy ewolucja – to za mało. Tak intensywnych dziesięcioleci pod względem zmian w każdym obszarze branża handlowa nie przeżywała nigdy.

• Żywność to piękny biznes. Z ałożył firmę w 1990 r. wraz z pięcioma wspólnikami: Jerzym Kasperczykiem, Sławomirem Rusinkiem, Zdzisławem Stuglikiem, Józefem Szczurem i Piotrem Kramerem. Podobnie „jak wielu porządnych polskich przedsiębiorców” zaczęli od garażu, aby dojść do pozycji dużej, międzynarodowej firmy. Obecnie jej produkty trafiają do 60 krajów na całym świecie.

• Sklep jako agora. Historia Grupy Specjał sięga 1990 r., trzy lata później rozwijała się jako hurtownie patronackie dużych producentów branży spożywczej, kolejno wchodziła w branżę ochroniarską i zaopatrzenia medycznego, a w 2000 r. w handel spożywczy detaliczny. To wtedy zaczęła powstawać sieć Nasz Sklep.

• Wczoraj delikatesy, jutro nowości, a zwinność zawsze. Nikogo nie trzeba przekonywać, jak bardzo przez tych 30 lat zmienił się rynek. To, co odróżnia perspektywę badawcza od przeciętnego konsumenta, to możliwość zmierzenia tych zmian, a są one potężne, podsumowuje Karolina Zajdel-Pawlak, dyrektor zarządzająca NielsenIQ w Polsce, która rynek FMCG bada pod szyldem Nielsena od 2001 r.

• Oferta szyta na miarę. W przyszłym roku minie dokładnie 20 lat, odkąd w portfolio firmy Colian pojawiły się pierwsze marki słodyczowe. Ale nie każdy wie, że Jan Kolański, prezes i założyciel spółki, zaczynał karierę w biznesie od zupełnie innej kategorii – od uprawy i konfekcjonowania ziół. Kolejny krok to przyprawy. Na początku tego stulecia rozpoczęła się przygoda ze słodyczami.

100 stron o handlu

W numerze między innymi:

• Warto iść pod prąd. Przywiązanie konkurentów do tradycyjnej formy sprzedaży ciągnie ich w dół, a nam pozwala zdobywać kolejne rekordy – uważa Dariusz Krzysztoporski, właściciel m.in. e-supermarketu Megasam24.pl i sklepu stacjonarnego, z którego może stworzyć sieć.

• Koszyk cen: ceny ziemniaków poszybowały. Cukier drożeje już „tylko” w jednocyfrowym tempie, olej jest wyraźnie tańszy niż przed rokiem, choć jeszcze nie tak bardzo jak masło. Drożyźniane hity nie straszą już tak bardzo wzrostem cen. Są jednak produkty, które zajęły ich miejsce. W kraju ziemniaki są drogie.

• Alkohol w sklepach bezobsługowych. Technologia nie jest przeszkodą w sprzedaży napojów alkoholowych w sklepach bezobsługowych. Problemy prawne mogą natomiast rodzić kwestie związane z przetwarzaniem i przechowywaniem danych osobowych kupującego.

• Tu trzeba mieć dobry timing rybny. Cztery godziny zajmuje codziennie przygotowanie sklepu do otwarcia. – Ryby to bardzo wrażliwy asortyment. Nie możemy pozwolić sobie nawet na najmniejsze potknięcie – mówi Adrian Rodak, zarządzający m.in. sklepem Orka w podwarszawskim Pruszkowie.

• Ustawa franczyzowa okiem praktyków. Procedowana jest ustawa o franczyzie. Wzbudza ona spore emocje w branży co do zasadności jej uchwalenia, dlatego też pytamy praktyków o odczucia. 

• Papierowe paragony odchodzą do lamusa. Paragonowa rewolucja rozpoczęła się. Francja 1 sierpnia zrezygnowała z papierowych paragonów w sklepach – ma to na celu oszczędzanie papieru, drzew i wody. Czy tym tropem pójdą inne kraje, w tym Polska?

100 stron o handlu

W numerze między innymi:

• Handel i nowości. Nasz Hit Handlu ma w tym roku inną formułę i powstał na innych zasadach. W skrócie: publikujemy go jako część raportu w wakacyjnym wydaniu miesięcznika, a zamiast wieloletnich bestsellerów postawiliśmy na bestsellery, ale wśród nowości.

• Koszyk cen: Produkty spożywcze wciąż nawet dwa razy droższe niż rok temu. Masło tańsze prawie o 30%, ale niemal wszystko inne z listy drożeje. Co widać na paragonach? Masło tańsze o 28%, ceny jajek ostro w górę. Co dalej z żywnością? Jest czynnik ryzyka.

• Abonament roczny lub miesięczny. Podbije rynek? Nie sprawdziły się hurraoptymistyczne prognozy dotyczące sprzedaży produktów spożywczych przez internet. Polacy chętnie wrócili do stacjonarnych zakupów, chcąc oszczędzić sobie m.in. kosztów dostawy. Model subskrypcyjny może nieco ożywić ten rynek.

• Hipermarket kompaktowy: nowe rozdanie formatu. Hipermarkety nie muszą być nudne i funkcjonować jak 10 czy 15 lat temu. Te pod szyldem Carrefour są według przedstawicieli sieci tego najlepszym dowodem. – Nasze hipermarkety nie stoją w miejscu, ale ewoluują tak samo jak klienci – mówią.

• Pracownicy sezonowi a bezpieczeństwo w pracy. Wakacje sprzyjają zatrudnianiu pracowników sezonowych w miejscowościach turystycznych, aby zaspokoić potrzeby wynikające z rekordowego w tym okresie obłożenia. Warto pamiętać jednak o kilku podstawowych kwestiach związanych z bezpieczeństwem. 

• Szkolne to nie tylko zeszyty. Sprzedaż jakich artykułów spożywczych spada w wakacje, aby od września znów poszybować? Czy zeszyty, długopisy i kredki są w stałej ofercie sklepów czy tylko sezonowo? M.in. te pytania zadaliśmy zaprzyjaźnionym z redakcją magazynu „Handel” detalistom.

124 strony o handlu

W numerze między innymi:

• Ratownik z południa. Naszą rolą jest walczyć o przyszłość polskiego handlu, a to jest możliwe choćby przez konsolidację – uważa Krzysztof Kuklicz, współwłaściciel dziewięciu sklepów Emo Market i prezes nowej spółki Chorten Południe.

• Koszyk cen: Masło dalej w dół. Rok do roku tanieje tylko masło, ale miesiąc do miesiąca staniały m.in. mleko, olej i ogórki. Szeroko pojęte napoje są droższe o 15-21%, a to dla nich popytowo najlepszy czas w roku.

• Hiszpania w Ursusie. Można tu dobrze zjeść, napić się wina, a przy tym zrobić zakupy. – Sprzedaż detaliczna fantastycznie nam współgra z konsumpcją na miejscu. Jedno napędza drugie – przyznają właściciele warszawskiego La Tienda Española.

• Nowość goni nowość. Starsi klienci bardzo ostrożnie podchodzą do nowości. Przeciwieństwem są osoby młode, które chętnie i z zainteresowaniem próbują nowych produktów – takie są obserwacje detalistów biorących udział w sondzie „Handlu”.

• Zamykają sięe-sklepy z żywnością. Miało być tak pięknie. Zachłyśnięci możliwościami, jakie daje zakup żywności przez internet, Polacy mieli po pandemii nie rezygnować z nowych nawyków i ochoczo kontynuować e-zakupy. Tak się jednak nie dzieje. Winna inflacja, ale nie tylko.

• Cudów nie ma. Klient, którego nie ma, nagle się nie zjawi. Grupa Kapitałowa Specjał zrzesza łącznie ponad 12 tys. sklepów pod szyldami: Nasz Sklep, Rabat Detal i Livio. Z prezesem Grupy, Krzysztofem Tokarzem, rozmawiamy o rynku, wyzwaniach, handlu i oczywiście przejęciach.

100 stron o handlu

W numerze między innymi:

• Siła tkwi w siostrzeństwie. Po trudnej sukcesji powoli wychodzą na prostą. Siostry Piwońskie, prowadzące piekarnię oraz sieć sklepów firmowych, przekonują do zdrowego pieczywa. Sprzedają też produkty delikatesowe, myślą o warsztatach kulinarnych, a klientów pozyskują pocztą pantoflową.

• Koszyk cen: Masło tanieje, jajka w czołówce wzrostów. Szykujesz grilla? Szykuj grubszy portfel. Keczup jest bowiem liderem grillowych podwyżek. Patrzymy też, jak co miesiąc, na paragony z podstawowymi produktami spożywczymi – te wciąż rok do roku mocno rosną.

• Z wizytą u właściciela Biedronki. Gusta konsumenckie polskich i portugalskich konsumentów są podobne. Jednak ci drudzy rzadko sięgają np. po wodę gazowaną czy wódkę inną niż białą. Spożywają też nieporównywalnie więcej ryb i owoców morza. Z dorsza są w stanie przyrządzić 1000 dań. Co widać na sklepowej półce.

 • 4-dniowy tydzień pracy. Czy możliwe jest skrócenie czasu pracy w handlu? To pytanie zadaliśmy praktykom, właścicielom sklepów. Odpowiedzi są zdecydowane: w naszej branży absolutnie nie.

• Bez listy zakupowej. Właściwie przygotowana ekspozycja produktów impulsowych może zwiększyć ich sprzedaż nawet o 40%, gdyż są tą kategorią artykułów, które nie znajdują się na podstawowej liście zakupowej uzupełniającej domowe zapasy.

• Pokolenie Z, czyli zmiany w rekrutacji. Pokolenie Z coraz silniej zaznacza swoją obecność na rynku pracy. Dla urodzonych w dobie boomu technologicznego młodych ludzi naturalnym kanałem komunikacji są smartfony i aplikacje. Czy przekłada się to na sposób ich rekrutowania? Sprawdzamy.

100 stron o handlu

W numerze między innymi:

• Rozwój poza lotniskami. Znany m.in. ze stref bezcłowych detalista pojawia się coraz częściej na dworcach czy w centrach handlowych. Odświeżył szyldy i odmienia słowo convenience przez wiele przypadków. – Nie idziemy na starcie z Żabką, nie mamy ambicji posiadania 9 tys. sklepów – mówi jednak Dariusz Sinkiewicz, dyrektor zarządzający ds. handlowych i innowacji w Lagardère Travel Retail Polska.

• Koszyk cen: znowu mocne wzrosty. Wśród warzyw nic nie drożeje tak mocno jak cebula i jeszcze przez przynajmniej kilka miesięcy się to nie zmieni. Wzrost cen majonezu może przyprawić o ból głowy, a jeszcze gorzej wygląda to w przypadku jajek. Tylko masło tanieje. Dlaczego?

• Czarny Ląd na 55 mkw.. Afryka Shop na warszawskiej Woli jest obecny od ponad 5 lat. Zdążyli go już poznać i polubić zarówno warszawiacy, jak i mieszkający w stolicy obcokrajowcy. Jego wyróżnik to szerokie jak nigdzie w stolicy portfolio oryginalnych produktów, w tym owoców i warzyw, ulokowanych na niewielkiej przestrzeni.

• Teraz jest palenie na bucha. Klienci oszczędzają na artykułach spożywczych, ale na papierosach już nie. Coraz większą rolę odgrywają też e-papierosy – zaprzyjaźnionych z redakcją właścicieli sklepów zapytaliśmy o ich obserwacje rynku tytoniowego i wyrobów pokrewnych.

• Innowacje, które gruntownie odmienią sklepy. Cyfryzacja handlu, energooszczędność, zrównoważony rozwój – to jedne z wiodących trendów, jakie można było zaobserwować na tegorocznych targach EuroShop poświęconych branży retail.

• Franczyza ma się dobrze, będzie jeszcze lepiej. 2879 – co najmniej tyle albo aż tyle nowych sklepów zamierzają przyłączyć w tym roku do swoich organizacji największe sieci franczyzowe w Polsce, które znalazły się w najnowszym rankingu Top 30. Redakcja „Handlu” przygotowuje go już od 19 lat.

100 stron o handlu

W numerze między innymi:

• Trzeba trzymać rękę na pulsie. Bezpośrednie relacje są na wagę złota – zarówno między detalistami i producentami, jak i między właścicielami sklepu i ich pracownikami. Dlatego staram się być w każdej mojej Chacie codziennie, choćby na 15 minut – mówi Iwona Matuszak, właścicielka czterech sklepów działających w sieci Chata Polska.

• Koszyk cen HandluExtra: masło zaczyna tanieć? Poza masłem warto zacząć przyglądać się jajom, choć z innego powodu. Oto nasz comiesięczny raport z paragonów.

• Rabat Detal o obniżkach i inwestycjach. Jak obniżki, to temperatury w sklepie, a jak inwestycje – to w panele lub pompy ciepła. Właściciele sklepów zrzeszonych w Rabat Detal ujawniają nam m.in. swoje sposoby na rosnące ceny prądu i gazu.

 • Aldi vis-à-vis Lidla. Kto wygrywa starcie? W podwarszawskim Legionowie 29 grudnia otworzył się jedyny w tym mieście sklep Aldi, dokładnie naprzeciwko Lidla. Po ponad miesiącu od otwarcia sprawdzamy, czy wzbudził zainteresowanie mieszkańców i czy stanowi dla Lidla realną konkurencję?

• Koszty nieobecności pracowników. Wysoka zachorowalność m.in. na grypę generuje ostatnio dużą liczbę zwolnień lekarskich pracowników. Dociekamy więc, czy firmy mogą się przed tym uchronić przed kolejnym szczytem chorobowym?

• Do biegu, gotowi, start! Wielkimi krokami zbliża się najlepszy sprzedażowo okres dla lodów impulsowych. Ważna jest nie tylko ich oferta, ale także sposób przechowywania, w tym szerokie spektrum materiałów POS: cenniki, plansze, ulotki, naklejki na zamrażarki.

124 strony o handlu

W numerze między innymi:

• Żabka się dostosowuje i różnicuje. Każdy nowy koncept pozwala nam wejść w nowe, dotychczas nieosiągalne lokalizacje – mówi Anna Grabowska, wiceprezeska ds. strategii konsumenckich w Grupie Żabka. Dziś sklepy sieci bywają minicentrum handlowo-usługowym.

• Koszyk cen w listopadzie: już nic nie jest tańsze niż przed rokiem. Mija 12 miesięcy, odkąd publikujemy koszyk cen, a takiego wyniku do tej pory nie było. Każdy z monitorowanych produktów drożeje. Najmniej o 4,3%.

• Koszyk cen w grudniu: Na paragonach widać spadki. Ale (jeszcze) nie rok do roku. W ujęciu miesięcznym widać spadki cen żywności, przynajmniej na paragonach z mniejszych sklepów. Część z tych obniżek to promocje, których według badań poszukuje już większość Polaków.

• Lokalność w wersji mini. Kawomat, maszyna do hot dogów, gorąca zupa każdego dnia – oto wyróżniki DHTmini, czyli pierwszego sklepu convenience znanej na północy Warszawy lokalnej sieci DH Tarchomin. Jest jeszcze jeden jego znak szczególny: ruszył w dość specyficznej lokalizacji.

• Gorący towar. Pieczywo drożeje w ostatnich miesiącach nawet dwucyfrowo, pokazuje nasz koszyk cen tworzony z CMR. Zaprzyjaźnionych z nami detalistów pytamy, jak sytuacja wygląda u nich i czego spodziewają się w 2023 r.

• Zakupy z psem są możliwe Coraz więcej Polaków szuka miejsc, do których może udać się z psem bez ryzyka wyproszenia. Sprawdzamy zatem, gdzie jest to możliwe.

 100 stron o handlu

W numerze między innymi:

• Przestrzeń jest kluczowa. Cena czyni cuda, ale cudów nie zdziała, jeśli klient nie znajdzie towaru na półce lub gdy będzie on nieestetycznie wyeksponowany – uważa Marcin Krzesiński, współwłaściciel dwóch sklepów Grosik zrzeszonych w Grupie Chorten, z którym rozmawiamy m.in. o przestrzeni do rozwoju lokalnych sklepów.

• Koszyk cen HandluExtra: mleko za 4,80 zł, skok cen warzyw. Mleko droższe o prawie 53% niż w zeszłym roku, mocne przyspieszenie wzrostu cen jajek i wielka zmiana w warzywach. Raport z paragonów za październik to trudna lektura. A obok mamy zagadkę grupy produktów,
które drożeć za bardzo nie chcą.

• Handel o 2023 r. – musimy być elastyczni. A po nocy przychodzi dzień, a po burzy spokój” – słowa tej piosenki dobrze pokazują obecne nastroje w handlu. Czyli nie jest łatwo, ale trzeba zacisnąć pasa i iść do przodu – tak uważają zaprzyjaźnieni z nami detaliści, których spytaliśmy o prognozy na 2023 r.

• Konsument szuka korzyści. Czy branżę wsparcia sprzedaży i programów lojalnościowych także dotknie kryzys? Może być odwrotnie – będzie beneficjentem zjawiska poszukiwania przez konsumentów wartości dodanej.

• Nowy rodzaj żółtej cenówki, czyli strategia marketingowa w czasach inflacji. O tym, że inflacja osiągnęła poziom najwyższy od 1997 r., nie trzeba nikogo przekonywać. Symptomy trudnej sytuacji gospodarczej są widoczne na każdym kroku, na co świat marketingu nie może pozostać obojętny.

• Zimno w pracy – kiedy pracownik może odmówić pracy? Pojawiające się informacje o możliwych kłopotach energetycznych w kraju w związku z perturbacjami z dostawą gazu i węgla budzą uzasadnione obawy pracodawców o to, w jaki sposób zabezpieczą ciągłość pracy i pracowników w zimowych miesiącach.

98 stron o handlu